АИТВ жұқпасы - адамның иммун тапшылығы вирусының (АИТВ) нервтік тіндерінің лимфоциттарында, макрофагаларында және  жасушаларында көп жылдық айналымы нәтижесінде дамитын, иммундық жүйенің  баяу дамитын ақаулықтырын сипаттайтын, ауруды жүре пайда болған иммун тапшылығының синдромы (ЖИТС) деп жазылған екінші жеңіліске ұшыратудан өлімге апаратын инфекциялық ауру. 


Біздің елімізде ВОЗ клиникалық топтастыру қызмет етеді, 2006 жылғы нұсқа, Қазақстанның жағдайына бейімделген, иммун тапшылығының көрінуіне байланысты  оппортунистикалық инфекциялар мен басқа екінші қайтара ауруларды тіркеуге негізделген: 
Жіті  АИТВ жұқпасы 
Жіті безгек  фаза (жіті ретровирустық синдром)
1 Клиникалық  саты 
2 Клиникалық саты 
3 Клиникалық саты  
4 Клиникалық саты (терминалды)
Өткір фазаның алғашқы пайда болу сатысында клиникалық белгілерінің нақты  болмауы аз кездеспейді, бірақ 30-50% жұқтырғандарда АИТВ жұқпасының қауіпті  белгілері пайда болады («өткір ретровирустық синдромы», көбіне жиі байқалатын «моноуклезтәрізді», саңырауқұлақ тәрізді»  немесе «экзаментозды» түріндегі аурулар. 
Бұндай жағдайда өткір безгек фаза ауруында: безгекпен   (96%), лимфаденопатиямен ( 74%), беттегі, денедегі кейде аяқтардағы эритематозды және  макулопапулезді  бөртпе ( 70%), миалгия немесе артралгия ( 54%) қоса жүреді.
Мынандай диарея, бас ауруы, жүрек айну және құсу, бауыр мен өттің үлкеюі сирек кездеседі. Неврологиялық белгілер шамамен 12% ауруда кездеседі және қатерсіз менинго-энцефалит немесе асептикалық менингитпен сипатталады. Өткір безгек фазасының ұзақтығы  1-3 апта.
Қауіпті АИТВ жұқпасы тұмаудың, инфекциялық мононуклеза және басқа да таралған инфекциялардың белгілеріне ұқсауы салдарынан көбіне анықталмай қалады. Бұдан басқа аурудың көбінде ол белгісіз өтеді. Қауіпті АИТВ жұқпасының диагнозын анықтау үшін мақсатты түрде РНК АИТВ-ны полимеразды цепті реакциямен немесе р24 қарсы геннің көмегімен анықтау қажет. АИТВ-ға қарсы денелер бұл кезеңде анықталмауы мүмкін, олар жұқтырғаннан кейін 1-3 ай өткен соң ғана пайда болады. 
Қауіпті АИТВ жұқпасы әдетте белгісіздікке өтеді. Келесі кезең басталады белгісі жоқ  фаза, бірнеше жылға жалғасатын (1 ден 8 жылға дейін, кейде одан артық), адам денін сау сезінеді, инфекция көзі бола отырып, әдеттегідей  өмір сүреді. Қауіпті  инфекциядан соң  персистерленген бас лимфаденопатия сатысы басталып, ауру ЖИТС сатысына дейін өтеді. 
ПГЛ лимфатүйіндердің екі және одан да көп топтарда 3 айдан кем емес сақталып, ұлғаюымен (үлкен адамдардағы шаттағы лимфатүйіндерді қоспағанда) сипатталады. 
Сонымен бірге лимфатүйіндер үлкен адамдарда  диаметрі 1 см және балаларда 0,5 см-ге дейін жетеді. Ең жиі өсетін мойын, желке, қолтық асты лимфатүйіндері. Олар ауырмайды, жұмсақ, тінмен байланыспаған, оның үстіндегі тері өзгермеген. ПГЛ сатысы айтарлықтай ұзақ 5-8 жылға дейін созылады, осы уақыт аралығында лимфатүйіндер кішірейіп және қайтадан ұлғаюы мүмкін. Осы кезеңде С04-лимфоциттердің ақырындап, орташа жылдамдығы жылына 1 мм3 50-70 клеткаға   төмендеуі байқалады. Белгісі жоқ  инфекция сатысында және ПГЛ пациенттер әдетте дәрігерге қаралмайды, кездейсоқ тексерілу кезінде анықталады. 
Осы сатылардың соңынан жалпы ұзақтығы 2-3-тен 10-15 жылға дейін түрленуі мүмкін, басында жағымды өтетін және қарапайым терапевті құралдармен тоқтатылатын  түрлі инфекциялармен сипатталатын вирустық, бактериялық, табиғи саңырауқұлақты екінші аурулардың сатысы басталады (АИТВ жұқпасының созылмалы клиникалық манифестирленген фазасы). Жоғары тыныс жолдарының екінші қайтара ауруы туындайды - отит, синусит, трахеобронхит және т.б.,терінің үстіңгі бетінің бұзылуы – қайталана беретін қарапайым ұшықтың оқшауланған терінің шырышты формасы, қайталанбалы құрсау ұшық, шырышты қабаттың кандидозы, дерматомикоз, себорея (терідегі майбездер  майды нормадан артық шығаруынан болатын терінің патологиялық өзгерістері) және т.б.
Осыдан кейін бұл өзгерістер едәуір терең бола бастайды, берік, созылған сипатқа ие болып, стандарттық емдеу тәсілдеріне әсер етпейді. Адам жүдей бастайды, дене салмағын жоғалту 10%-ға дейін жетіп, тынышы кетіп, түнде терлеу, диарея пайда бола болады. 
Үдемелі иммуносупрессияның аясында адамның дұрыс қызмет істейтін иммундық жүйесінде кездеспейтін аурудың  ауыр үдемелі түрлері дамиды. 
Бұл ауруларды  ВОЗ ЖИТС-маркерлі, ЖИТС-индикаторлы ретінде анықтаған.